Berichtgeving over de verbanning van Napoleon
naar St Helena in Nederlandse Couranten.


Longwood House was het verblijf van Napoleon Bonaparte tijdens zijn verbanning op Sint-Helena. Napoleon was in Longwood House van 10 december 1815 tot zijn dood op 5 mei 1821. Eerder deed het gebouw dienst als residentie van de Engelse gouverneur van het eiland, die er tijdens warmere periodes verbleef.


Longwood House in 2008 (foto public domain)



Rotterdamsche Courant 19 december 1815
Op 15 december kwam Bonaparte, na zijn val, aan op het eiland St. Helena. Toen hij landde was hij in een groene rok gekleed, met een wit vest, ligt gecouleurde broek, witte kousen en driekante hoed; de rok was met goud opgelegd en met effen goude epauletten voorzien; hij had een zeer fraaie verrekijker in de hand.

Rotterdamsche Courant 17 september 1816
Een der Engelse dagbladen deelt het volgend uittreksel mede, uit een brief van St. Helena van den 9 juli: Bonaparte is, enige dagen geleden, gedurende 4 uren tijds niet te vinden geweest, doch eindelijk door een schildwacht tegen gekomen, aan wien hij gezegd had dat hij geen negen maanden langer op het eiland zoude blijven. Dieshalven mag hij thans zijn huis en tuin niet verlaten.

Rotterdamsche Courant 17 januari 1818
Amsterdam, 15 januari. Het schip SENECA, kaptein Clarke, den 1 december (opm: 1817) te New-York aangekomen, was den 25 oktober 1817 bij St. Helena geweest, wanneer daar alles volkomen wel was; berigten de gemelde kaptein, dat de Secretaris van Bonaparte, voornemens zijnde, met één of meerdere inwoners, een geheime correspondentie te openen, gearresteerd en naar Kaap de Goede Hoop gevoerd was.

Rotterdamsche Courant 12 mei 1818
Londen, 8 mei. Toen de laatste schepen St. Helena verlieten was Bonaparte (opm: ex-keizer Napoleon) nog steeds in een kwade luim, en verkoos geen lichaamsbeweging te nemen en volstrekt geen bezoeken te ontvangen.

Dordtsche Courant 18 juni 1818
Dordrecht, 17 juni. Den 3 januari verliet men de Algoa Baai, kwamen den 11 januari aan de Kaap de Goede Hoop aan, en bleef daar tot 12 maart.
Van de Kaap, op dien dag, met de IRIS OF LONDON, de reis naar het vaderland voortzettende, kwam men 23 maart op de hoogte van St. Helena aan, waar men door het Engelse wachtschip gewaarschuwd wierd van noch het anker te mogen laten vallen, noch het eiland nabij te komen.
Op een gemaakt sein, dat men behoefte aan vers water had, kwam, terwijl men zich steeds op een grote afstand onder zeil hield, een sloep van het wachtschip aan boord, om te onderzoeken, of men wezenlijk behoefte aan vers water had, en dit alzo bevindende, bezorgde deze ons, zonder dat het aan de IRIS OF LONDON geoorloofd was om de kust naderbij te komen, veelmin aan iemand onzer vergund werd om aan wal te gaan.
In de gesprekken, welke wij bij deze gelegenheid met een officier van het wachtschip hadden, verhaalde ons deze (en ook als een eenvoudig verhaal van denzelve wordt zulks hier gemeld), dat zo veel voorzorg nodig was, en misschien nog sterkere ten aanzien van voorbijvarende schepen zouden genomen worden, uit hoofde het eiland reeds tweemalen in groot alarm was geweest, wegens pogingen, welke de grote aldaar zich onthoudende (opm: bedoeld wordt ophoudende) staatsgevangene, Bonaparte, gedaan had, om te ontsnappen.
Eenmaal, dus verhaalde hij, was Bonaparte uit Longwood verdwenen, en onder een klip gevonden, met 19 geweren bij zich, en daarna was hij nog eens weg geweest en twee dagen te vergeefs gezocht, toen men eindelijk zich herinnerde dat een Amerikaans schip op de hoogte van St. Helena gekruist had, en dat schip een snelzeilende kotterbrik achterna zond, welke het geluk had gehad van de Amerikaan in te halen, en op denzelve eindelijk, door het klappen van een der matrozen, Bonaparte te vinden, in een vierkante kist, welke, nevens verscheidene andere, het uiterlijk aanzien had van koopmansgoederen te bevatten.
De officier voegde er bij, dat, sedert, de strengste orders ter zijner bewaking aan wal gegeven waren, en, zodra de deur van zijn woning open ging, een schot, zodra hij zelve aan de deur verscheen, een tweede schot, en, zodra bij buiten dezelve trad, een derde schot gedaan wierd, op welke laatste schot dan dadelijk alle militairen op het eiland onder de wapenen kwamen, en alle posten verdubbeld wierden.
De IRIS OF LONDON, St. Helena verlaten hebbende, kwam zonder verdere ontmoetingen, den 4 dezer in Texel binnen.
Wij geven dit verhaal voor hetgeen het wezen moge. Maar opmerkelijk is het evenwel, dat het juist op een tijd komt, waarop wij van London bericht hebben, van een welgelukte poging enes Engelsen matroos om ongemerkt Bonaparte te bezoeken, alsmede dat op zaterdag den 6 dezer de Major Moodie, met depêches van sir Hudson Lowe op St. Helena, te London aankwam, waarbij, zo als men te London zeide, sir Hudson Lowe zou verklaard hebben, dat, indien het verder, zo als tot hiertoe, aan schepen vergund wierd om St. Helena aan te doen, hij niet kon instaan voor de zekerheid van zijn gevangene; ten gevolge waarvan met verder te Londen wilde, dat aan de uit Indië retournerende schepen, zowel als aan alle andere, een andere verversingsplaats zou aangewezen worden.

Rotterdamsche Courant 17 april 1819
Brussel, 15 april. Enige dagen geleden zijn hier aangekomen de geneesheer Vilioli, de professor in de heelkunde Automachi, de abt Bounavita en twee knechts, die van Rome kwamen en naar Engeland moeten, om aldaar naar St. Helena scheep te gaan, ten einde er op aanzoek van de Paus en met goedkeuring der Engelse regering bij Bonaparte te blijven tot zijn dood.

Rotterdamsche Courant 10 juli 1821
Londen, 5 juli: St. Helena den 7 mei. Zaterdag den 5 dezer, des avonds te zes uren, overleed, na een ziekte van zes weken, Bonaparte.

Rotterdamsche Courant 14 juli 1821
Meldt dat de grafkuil 14 voeten diep was [smal toelopend naar beneden], het lijk in drie kisten van mahoniehout, lood en eikenhout was gelegd. Het hart in een kist, doch bewaard in een zilveren bus met wijngeest gevuld, evenals zijn maag. Er stond een officierswacht bij zijn graf
 

Bron: Stichting Maritiem-Historische Data.