Handleiding tot den Burgerlijken
Scheepsbouw
|
Titelblad van de handleiding behorend bij de platen.
Detail uit plaat 13: "De barge, een trekjagt".
Hij schrijft (ingekort): Beneden de barge heb ik een
schetstekening geplaatst van een met de lijn gevoerd wordend
binnenjagt. Dit vaartuigje, dat den reiziger zeer vele gemakken kan
aanbieden is een van de kleinste soort. De open stuurplecht is bijna
even zoo lang als de achterkajuit, opdat het gansche gezelschap,
naar verkiezing zoo wel buiten als binnen plaats kunne vinden. Met
een paard is dit jagt snel genoeg te varen. Van de grootte als het
hier geschetste zoude zoodanig jagt, bij de jaagschuitbouwers hier
te lande f 1,500 kosten.
Van Loon maakte een genummerde lijst van "vaartuigen van
kleineren omvang" die hij als "burgelijken scheepsbouw" betitelde:
De schepen hiertoe behoorende zijn menigvuldig en zeer
onderscheiden van soort. Zij bestaan hoofdzakelijk uit de volgende
benamingen:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Derdehalf mast Galjoten van 200 last en meer.
Koffen van 100 last en daar beneden.
Smakken, Pleiten en Gaffelschepen.
Groote Zeetjalken van 50 last.
Groninger, Overijsselsche, Friesche en Hollansche Tjalken.
Beurtschepen van de Zuiderzee.
Beurt- en Marktschepen op de rivieren en stroomen.
Blokzijlder Jagten en Zeeuwsche Ponen.
Vischhoekers, Vischsloepen en Haringbuizen.
Pinken, Paesummer Snikken en Vischbooten.
Vollendammer, Urker en Schokker Bunschuiten.
Tijbotters en binnenlandsche Rivier- en Vischschuiten.
Turfijkers, Turfschuiten en Turfpramen.
Binnenlandsch varende Koren- en Groenteschuiten.
Onderscheidene soorten van rivierschepen, Sjompen enz.
Binnenkandsche Pak- en Marktschuiten.
Jaagschuiten voor passagiers, Barges enz.
Barkassen, Sloepen, Booten, Hoogaards, Punters enz.
Jagten, Booten, Boeijers en schepen tot vermaak.
Stoombooten voor de rivieren enz, enz.