beschrijving

Clipper (Clipper Ship)

Baltimore clipper met schoenertuig rond 1820.

 

De Nightingale (1851), voorbeeld van een latere clipper.

Aanplakbiljet  voor snelle reizen met de Nightingale van Boston naar Californië

 

Prachtig schilderij van Teun Bakker. Helaas is maritiematelier.nl ook al weer verdwenen.

Het grootste houten schip ooit in Nederland gebouwd. Het clipperfregat Voorlichter [1869].
Dit model behoort tot de collectie van het Scheepvaartmuseum Amsterdam.

 

De clipperbark MERAPI in het Oosterdok te Amsterdam omstreeks 1880

 

Thee werd door Europeanen en Amerikanen gekocht in Canton, China en de eerste thee-oogst die op de eindbestemming aankwam werd tegen topprijzen verkocht. Kapiteins van theeclippers kregen een bonus als ze winnaar werden van een thee-race. Zo'n race duurde 80 à 90 dagen van Hong Kong naar Europa, terwijl tragere schepen daar 100 dagen over deden. Het beladen was een vak apart. Het schip werd eerst met ongeveer 90 ton ballast verzwaard, omdat het anders onder vol zeil slagzij zou maken. Het in balans brengen van een clipper, het trimmen, was heel belangrijk, omdat dit uiteindelijk de snelheid bepaalde. Omdat thee licht is, moest soms nog extra ballast worden toegevoegd. Het ruim werd daarna zodanig met kistjes thee opgevuld, dat er geen enkele tussenruimte overbleef, waardoor de benutting met deze lichte vracht optimaal was.
Tekstfragment van Ton van der Werf bij het olieverfschilderij Krijtrotsen van Dover in het boek Met de zee verbonden.
Biografie van Henri van der Zee over het werk van de jong overleden maritiem schilder Peter J.Sterkenburg (1955 - 2000).

Dordtsche Courant 20 mei 1817:
Middelburg, 13 mei. Heden arriveerde uit Canton in China, met een lading thee, het schip MIDDELBURG, kapt. J.A. van de Putte, werwaarts hetzelve in april 1815 van hier vertrokken was. Daar dit de eerste Chinavaarder is, die sedert 23 jaren alhier is gearriveerd, is deze gebeurtenis met algemene vreugde gevierd.
Leeuwarder Courant 30 januari 1818 (7 maanden later):
De directie der Nederlandsche Onderneming op China, gedaan met het schip MIDDELBURG, kapt. J.A. van de Putte, en van Canton in China rechtstreeks te Middelburg in Zeeland geretourneerd, adverteert, dat zij op maandag den 23 februari 1818, des voormiddags ten 10 uren in het lokaal der voormalige Oost-Indische Compagnie, ten overstaan van een daartoe bevoegd beambte, aan de meestbiedenden zal doen veilen, te betalen in Nederlands kasgeld, de lading thee met opgenoemde bodem aangebracht, en zulks tot al zodanige conditiën als bij het stellen dezer veiling zullen worden bekend gemaakt, welke, als ook de monsters, zullen worden afgegeven bij het nieuw opgericht etablissement te Middelburg, gelijk die mede bij de Pakhuismeesteren der Thee te Amsterdam en Rotterdam verkrijgbaar zijn.