De z.g.n. "Twaalfden van aanbouw".

Voorbeeld van de twaalf fasen van aanbouw van een gladdeks schroeffregat bij de oorlogsmarine.

Opgetekend door marine ingenieur Tidema in zijn "Woordenboek van Scheepsbouw" uit 1861 onder de titel:
"Bepaling omtrent de verdeeling van den aanbouw van Fregatten met stoomvermogen".

1e twaalfde.
Het gereedmaken van de helling.
Het gereedmaken en rigten van kiel en stevens.
Idem van de spanten van oprigting.
Het schip in zijne senten scheeren.
Het maken van stellingen.
Het schip vol hout zetten.

2e twaalfde.
Uitslegten en kalven maken.
Het strooken van de dekken enz.
Bereiden van vullingen
Idem van zaathouten, oploopen, bijzaathouten.
Idem van vlak- en kimwegers.
Idem van de balkwegers van koebrug, tusschendek en kuildek
Aanbrengen der balkwegers van koebrug, tusschendek en kuildek.

3e twaalfde.
Bereiden van de balken van koebrug, tusschen- en kuildek. Opleggen van de balken van koebrug en tusschendek.
Inbrengen en kalfaten van de heele vullingen van binnen. Leggen van zaat- en bijzaathouten.
Plaatsen en voorloopig bevestigen van den vullinggang.
Idem van vlak- en kimwegers.
Idem van de steunders in het ruim.

4e twaalfde.
Opleggen van de kuildeksbalken.
Bereiden van de balkwegers van het opperdek.
Het vervaardigen van de mallen voor ruimbanden en ijzeren knieën van koebrug, tusschendek en kuildek.
Bereiden van waterloopsklossen voor die dekken.
Idem van zetwegers, klamaaijen en halve balken.
Aanbrengen van de balkwegers van het opperdek.
Bereiden van de balken voor dat dek.
Bereiden van de balkwegers en balken van de kampanje, (en ingeval het schip van een bak voorzien is, ook van den bak).
Plaatsen van ruimbanden en knieën en zooveel mogelijk bevestigen daarvan.
Plaatsen van betingstijlen, klamaaijen, halve balken en zwalpen op de drie onderste dekken.

5e twaalfde.
Bereiden van het berghout.
Inmaken van poortdorpels.
Plaatsen van de waterloopsklossen der onderste drie dekken. Opleggen van de opperdeksbalken.
Vervaardigen van mallen voor de ijzeren knieën van dat dek. Plaatsen van stijlen van knechten , enz.
Bereiden van klamaaijen, halve balken, waterloopsklossen, vissingen, hoofden van luiken en lantarens voor het opperdek.
Plaatsen van zet- en tusschenwegers der drie onderste dekken.

6e twaalfde.
Aanbrengen van het berghout.
Plaatsen van steunstukken tusschen de poorten van het kuildek.
Plaatsen van klamaaijen, halve balken, waterloopsklossen en zwalpen van het opperdek.
Bereiden van de halve vullingen.
Spillen en het roer maken.
Bereiden en aanbrengen van het rahout.
Idem van den geschutgang.

7e twaalfde.
Boren van het gat van de schroefas door slemphout en steven.
Plaatsen van zetwegers op het opperdek.
Afzagen van het inhout..
Bereiden en plaatsen van het potdeksel.
Aanbrengen van de balkwegers en het opleggen der balken voor de kampanje (en zoo het schip er van voorzien is, ook van den bak).
Bereiden van dekdeelen.
Het slegten van het vlak.
Aanbrengen van den kimgang.
Kimschoren verplaatsen.

8e twaalfde.
Het maken van mallen voor verbindingsplaten.
Bereiden en aanbrengen van de binnen- en buitenvertuining. Idem van kraanbalken en drukkers.
Bereiden van hout voor de rusten.
Vervaardigen van mallen voor het puttingwerk.
Het inmaken en kalfaten der halve vullingen.
Het afslegten van het inhout voor de huid en maken van kalven.
Bereiden van zandstrooken en boegplanken.
Aanbrengen van een schoorgang, het schip verschoren. Aanbrengen van scheg en galjoen; gallerijen, lijsten.
Het leggen van het middendeel der dekken.
Het aanbrengen van de huid.

9e twaalfde.
Het aanbrengen van de rusten en van het puttingwerk.
Het in orde brengen van den schroefkoker.
Aanbrengen van de versterkingsmiddelen in of nabij het schroefgat.
Het aanbrengen van de vingerlingen, ligtingstoestel en van de noodige kranen in het boord.
Boren, bouten en nagelen van de huid.
Kalfaten.
Zoo veel mogelijk digt leggen en kalfaten der dekken. Dubbelen tot boven de lastlijn van het ledige schip.
Gereed maken van schip en helling voor het afloopen.
Te water laten.

10e, 11e en 12e twaalfde.
Werkzaamheden van aftimmeren, beschieten en voor de dienst gereed maken.
De aanmaak van al wat tot het mastgestel behoort, zal verdeeld worden over de 10 eerste gedeelten van aanbouw.