beschrijving |
Luxe motor |
Algemene kenmerken: [FH] • rechte voorsteven • geveegd achterschip • kort en steil achterschip - noordelijke werven • langer en minder steil achterschip - westelijke werven • roef achter het roer |
Luxe motor, waarvan er zeer veel gebouwd zijn en nog steeds te zien
zijn.
Veel exemplaren zijn omgebouwd en verkort tot varend woonschip.
afbeelding: "Weerzien met de oude binnenvaart". (ISBN: 90
215 1105 3)
Ook dit is een "luxe-motortje"; het beurtmotorschip Janna
Maria,
15 ton, afm: 19,95 x 3,47 meter. Huidig eigenaar P. de Wit. [2002]
Dankzij dochter Annie van de schipper op de
foto en gegevens van de huidige eigenaar Peter de Wit, is veel bekend over deze
beurtmotor. Bovenstaande foto is genomen in het najaar van 1936 bij de suikerfabriek in
Halfweg waar gewacht moest worden om pulp te laden. Schipper Piet van den Berg (Rooie
Piet) was toen net een jaar getrouwd met Janna Heemskerk, hier samen op de foto en had het
schip, de Hendrik, in 1936 gekocht van zijn werkgever Arie Gordijn uit Noordwijk
en het nu de naam van zijn vrouw gegeven. Piet en Janna woonden aan boord en hebben tot
±1949 samen gevaren. De Janna Maria had een open stuurstand met liggend
stuurwiel om in Noordwijkerhout onder de P. Gijzenbrug door te komen. De gebr. Gordijn hadden het schip met opvallend zwaar berghout reeds in 1922 in Leiden laten bouwen bij scheepswerf De Rijn van de gebr. Maas, waarschijnlijk als zeilkastje, want de dochter van Piet vertelde dat er ook foto's zijn met een grote mast en ze van haar moeder hoorde dat ze altijd in de Leidsevaart jaagde. Toen er uiteindelijk een motor werd ingebouwd was dit aanvankelijk een 14 pk Kromhout met waterinjectie, die later door Piet werd vervangen door een 20-24 pk Deutz gloeikopmotor met spoelpompen. Deze motor moet heel wat dienstjaren hebben gehad want pas rond 1971 is daar een Davey Paxman van 40 pk voor in de plaats gekomen. Inmiddels had het schip vanaf 1957 al lang een andere eigenaar, schroothandelaar Jan van Ommen uit Ouderkerk aan de IJssel. Over de periode 1957 - 1981 is weinig bekend. Wel vertelde huidig eigenaar Peter de Wit dat het schip in 1941 de naam Gerrigje gekregen zou hebben (het jaartal lijkt niet helemaal correct, want toen was Rooie Piet nog eigenaar) en in 1971 Shangrila. In ieder geval stond het schip in 1971 te boek als "motor-weekend schip met houten opbouw" en kreeg in 1985 de naam Janna Maria terug. De huidige ligplaats is het Noord-Hollands kanaal bij Alkmaar en de machinekamer wordt gesierd door een een 2-clinder Samofa van 30 pk. "Mijn vader
heeft mest gehaald uit Noord-Holland en voornamelijk de Zaanstreek, dat naar de
Bollenstreek werd vervoerd. Ook werd er zand gevaren voor de aanleg van wegen e.d,
bijvoorbeeld voor de provinciale weg bij Leimuiden. Vanuit wat nu de Spiegelplas bij
de Loosdrechtse plassen is, werd zand vervoerd naar Bodegraven en Woerden. In het najaar
werd er pulp gevaren van de Suikerfabriek in Halfweg naar de Zaanstreek", aldus Annie
Meeuwissen-van den Berg, dochter van "Rooie Piet". Peter de Wit voegde daar nog
aan toe dat in de oorlogsjaren aardappelen uit de Wieringermeer werden gesmokkeld. |
De Janna Maria in huidige (oorspronkelijke) glorie.
Een luxe motorschip krijgt een hoge lading. Het
haspel is daarom verlengd tot boven
de stuurhut. Datum onbekend.
Volgens
Binnenvaarttaal is de benaming "Luxe Motor" pas in de jaren vijftig ontstaan.
Tegenwoordig gaat dat met een beweegbaar stuurhuis. Hier
het containerschip Grindewald. foto:
Tegen de stroom in.