beschrijving

Koggeschip en tafelschip

Kamperkogge ook bekend als IJsselkogge

Bremerkogge

Beide handelskoggen ontberen een voorkasteel dat alleen bij zeegevechten noodzakelijk was.

foto: Johan van der Toolen
De op 10 februari 2016 geborgen "IJsselkogge" welke zo'n 600 jaar onder water lag.

afb: British Museum Londen
De oudst bekende afbeelding van koggeschepen. Het is een miniatuur uit de Dekreten van Gregorius IX (14e eeuw).
Het voordeel van een zo hoog mogelijk standpunt (voor- en achterkasteel) bij een zeegevecht is hier duidelijk.

Maritieme Encyclopedie deel 6, 1972
"Hanze-schip". Een kogge naar een tekening van Hans Holbein de Jongere (1497-1543)
Städelsches Kunstinstitut, Frankfurt am Main.

afb: Brian Watson, Hampton House Productions Ltd 1975
Een gevechtsklaar tafelschip met zijroer, voor- en achterkasteel en zelfs een topkasteel (kraaienest).

Oorspronkelijke koggen voor de kustvaart

Collectie Het Scheepvaartmuseum
"Een Zeeuwse Koch omtrent 11 last" Jan Porcellis, Icones Variarum Navium Hollandicarum, 1627.
Volgens Haalmeijer en Vuik betreft het een gladboordig scheepje met sprietzeil em stagfok.

Gemaakt door I.G.de Visser. Fries Scheepvaartmuseum
Model van een overnaadse Friese kogge ca. 1300

Kenmerkend is de vlakke - karveel - bodem en de steile rechte voor- en achtersteven. Deze kogge heeft nog een stuurriem. Het tuig komt overeen met dat van vikingschepen.